Kaya Koruğu (Crithmum maritimum L.)

Umbelliferae (Apiaceae) familyasından olan kaya koruğu (Crithmum maritimum L.) çok yıllık, kazık köklü, otsu, dik veya yarı yatık büyüyen, alternat ve bileşik yapraklı, şemsiye seklinde çiçeklenme gösterdiği için tipik bir Apiaceae familyası özelliği gösteren bitki, hermafrodit bir bitkidir Yaprakları kalın, etli, çizgisel-oval seklinde ve uzundur. Kökleri odunsu yapıda, lifli, tüysüz ve dallı bir bitkidir. 25-50 cm boyunda denize sıfır bölgelerde yetişir. Yetişme ortamı deniz kenarındaki kayalık-taşlık ve nadiren kumluk yerlerdir. Deniz kıyısında, melteme ve dalga serpintilerinde yetişen bitki temmuz ayından itibaren Ekim sonuna kadar şemsiye seklinde sarı çiçek açar. Taç yaprakları yeşil-sarımsı renkte ama parlak değildir. Aynı zamanda taç yaprakları sayısı 5-12 arası değişmektedir. Boyu 45-50cm.’ ye kadar uzayabilir. Çiçekleri stylopodium bir yapıdadır. Crithmum maritimum L. littoral kaya vejetasyonu içinde deniz kıyılarında, gel-git zonu içerisinde bulunan ana kaya veya özellikle kumlu alanlardaki kumtaşı blokları üzerinde ekstrem ortam koşullarına uyum sağlamış bir vejetasyon tipidir. Yaprakları yenebilir doğal bir bitkidir. Ülkemizde en çok bilinen kullanım sekli tursusudur iştah açıcı ve meze olarak kullanılır. Aromatik özellik taşıdığından dolayı salatalara tat vermesi açısından baharat olarak da kullanılmaktadır.

Hipokrat 4.yy da, kaya koruğundan bahsetmiş ve idrar yolu hastalıklarına önermiştir. Crithmum maritimum L. C vitamini, iyot ve brom bakımından oldukça zengindir. Hücre yenileyici, sakinleştirici, diş eti rahatsızlıklarına iyi gelen, idrar söktürücü ve kurt döktürücü özelliklere sahip olan C. maritimum guatr ve obezite hastaların tedavisinde de kullanılır. Yeşil kısımları zeytinyağı ile karıştırılarak bir merhem yapılır ve cilt iltihaplarında, egzamada, nasır tedavisinde kullanılır. C. maritimum Fransız ilaç sanayisine 1837 yılında girmiş; cilt temizleme toniği ile yüz bakım kremi yapımında kullanılmaktadır. Son yıllarda ise yine Fransız büyük kozmetik firması Vichy, laboratuvarlarında geliştirdiği, içerisinde C. maritimum’ unda bulunduğu vücudu yeniden biçimlendirmenin yanı sıra vücut selülitlerini azaltan inceltici ve sıkılaştırıcı bir krem olan Lipo.metric isimli bir ürünü piyasaya sürmüştür.

Kaya koruğu bitkisi yoğun bir şekilde fenolik içeriğe sahiptir. Bunlarda genel olarak; p-hydroxybenzoic and ferulik acit, epicatechin, pyrocatechol ve 4-hydroxybenzaldehyde. Aynı zamanda toprak üstü kısmında yoğun uçucu yağlar bulunmaktadır. Uçucu yağ ana komponentleri ise geneler olarak limonene, methyl thymol, (Z)-b-ocimene, c-terpinene and p-cymene gibi bileşenler bulunmaktadır.

Kaya koruğu tiroid, sindirim sistemi ve cilt gibi vücudun birçok bölümüne faydası bulunan bir bitki türüdür. Kaya koruğu bitkisinin içerisinde; yüksek oranda C, E ve K vitaminleri, iyot, sülfat, pektin, karoteniod ve flavonoidler, antioksidanlar ve Omega-3 yağ asitleri yer alır.

Yüksek C vitamini ve mineral içeriği sayesinde birçok rahatsızlığın olumsuz etkisini azaltmaya yardımcı olmaktadır. Kayakorugu (C. maritimum L.) yapraklarının 100 g. da bir insanın günlük C vitamini ihtiyacının % 75’ ini karşılayacak düzeyde C vitamini bulunmaktadır. Sonuç olarak C. maritimum L. iyi bir skorbit önleyici özelliğe sahiptir. Denizciler ve balıkçılar C. maritimum bitkisinin bu özelliğini çok eski yıllardan beri bilmektedirler Antibakteriyel ve antienflamatuar özellikleri ile cilt sağlığına etkilidir Antioksidan içeriğinin serbest radikallerin yarattığı oksidatif stresi azaltır. Magnezyum ile uyku düzeninizi iyileştirir Bağışıklık sistemini güçlendirir. Tiroid hormonunun üretilmesini destekler, Hücrelerin yenilenmesinde rol alır, yıpranan dokuların onarımına yardım eder.

Kaya Koruğu (Crithmum maritimum L.)

Giriş Yap

Kayıt Ol